Een crèche voor ganzen

(door Gerrit Slurink) Ik zag tijdens het fietsen langs het Zwartewater aan de rand van een kolk twee Grote Canadese ganzen met meer dan vijfentwintig jonge Canadese ganzen en in de kolk Grauwe ganzen met een groot aantal jonge Grauwe ganzen. Normaal leggen ze vier tot zeven eieren. Voor beide soorten dus aardig wat meer dan wat het normaal is. Ik heb dit eens nagezocht en het schijn zo te zijn dat dit niet allemaal eigen kinderen zijn.

Deze ganzensoorten brengen hun jongen samen in een grote groep. Deze club ganzen wordt ook wel een crèche genoemd. Tientallen kleine ganzen worden begeleid door een aantal volwassen ganzen. Het is een fenomeen dat je in deze tijd van het jaar wel vaker ziet “De ganzencrèche”. Waarom doen ze dat? Zit daar een strategie achter? In een grote groep is het makkelijker om te verdwijnen in de menigte, en zo is de kans kleiner om gepakt te worden door een roofdieren als ratten en reigers. Als het jong nog gevoerd wordt door de ouders hebben de ouders door de crèche meer tijd om te zoeken naar voedsel.

Crèche-vorming komt over het algemeen voor bij vogels die in grote, wijde kolonies broeden, en waarvan de kuikens allemaal rond dezelfde tijd uit het ei komen. Soms worden de jongen gevoerd door de ouders, soms zoeken ze zelf naar voedsel. In beide gevallen is de begeleiding van de crèche in handen van een aantal voogden. Deze begeleiders zijn vaak familie van een aantal jongen in de groep. Het is interessant dat de begeleiders zonder direct voordeel voor zichzelf op de jongen van andere ouders passen. Ganzen hebben de kinderopvang dus goed geregeld zonder een bijdrage van de overheid!