Wat gebeurt er in de apotheek? (1)

Het is bijna een supermarkt op zichzelf: de apotheek. Jaap Uithof, apotheker, heeft meer dan 8.000 verschillende soorten medicijnen in huis. Woensdagavond gaf hij een lezing in de bibliotheek, op uitnodiging van de Nederlandse Patiënten Vereniging (NPV).  De titel: “De apotheek: het is allemaal zo simpel (niet).” Dit is deel 1 van het verhaal van Uithof.

De afgelopen jaren kwamen er veel taken bij voor de apotheek. “We zijn een callcenter geworden voor de verzekeraar”, zegt Uithof. “Als mensen wat moeten weten, bellen ze vaak eerst die apotheek.” Die moet (ook een nieuwe taak) bijhouden wat voor polis de patiënten hebben en in sommige gevallen ook welke voorwaarden daarbij horen.

Een andere taak is het oplossen van leveringsproblemen. Op dit moment zijn er meer dan 1.000 niet-leverbare middelen. “Wij overleggen dan met arts en zoeken in de groothandel of daar misschien nog wat is. Dat kost heel veel tijd.” Uit berekening blijkt dat assistenten er zo’n beetje 20 uur per week mee zoet zijn. De apotheker zelf is er zo’n twee uur en kwartier mee kwijt per week. “We wonen in een land dat niet veel overheeft voor geneesmiddelen.”

De prijs van medicijnen ligt in Nederland niet erg hoog. En dat heeft z’n gevolgen. “Als er ergens productieproblemen zijn, is Nederland als eerste de klos.” Door het systeem dat er elk jaar een merk wordt aangewezen dat zijn medicijn dat jaar mag leveren, vormen de maanden december en januari het hoogtepunt van de leveringsproblemen. Door het hele jaar zijn er gemiddeld 700 à 800 medicijnen niet leverbaar.

De apotheek houdt zich ook intensief bezig met patiënten. Sinds een aantal jaar is de apotheek officieel medebehandelaar, waar vroeger de taak zich beperkte tot de uitgifte van medicijnen op recept. Tegenwoordig moet de apotheek ook kijken naar de juistheid van dit recept. Daarnaast wordt er gekeken naar  de ‘trouw’ van patiënten: nemen ze hun medicijnen wel op tijd in?

“Mensen stoppen vaak op eigen houtje’, vertelt Uithof. “Er zijn nieuwe bloedverdunners waarvoor je niet meer naar de trombosedienst hoeft. Als mensen die niet volgens schema innemen, kan dat al binnen dag problemen geven.” Met een nieuwe ontwikkeling wordt in de gaten gehouden of dat allemaal goed gaat.

Het is zelfs mogelijk om te voorspellen of een medicijn, op basis van erfelijke factoren, gaat werken. Dat kan getest worden via bloed of wangslijm. “Je kan er een hoop ellende mee voorkomen, en het hoeft maar één keer”, legt Uithof uit. “ Het is erfelijk materiaal, dus dat verandert niet.” Wél zit er een duur prijskaartje aan de test. “Maar ik schat dat we dat in de toekomst in de hielprik opnemen.”