Zwartewaterland heeft portemonnee op orde

Zwartewaterland was ook in 2022 weer een financieel stabiele gemeente. De plus bedroeg € 4,7 miljoen. Of de gemeente die positieve lijn de komende jaren kan doortrekken, is de vraag. “Net als andere gemeenten ondervinden wij de gevolgen van maatschappelijke ontwikkelingen. Bovendien krijgen we van het Rijk geen financiële duidelijkheid”, zegt wethouder Maarten Slingerland.

In 2022 voerde de gemeente verschillende Leefbaarheidsplannen uit. Zoals de renovatie van de Binnenhaven in Genemuiden en de bouw van de nieuwe Veerpoort in Hasselt. In Zwartsluis werden de dorpscheques uitgereikt om het centrum te verbeteren. Om tegemoet te komen aan de woningnood maakte de gemeente vorig jaar werk van een snelle ontwikkeling van woningbouw(plannen) in Zwartsluis, Genemuiden en Hasselt.

Verder werd in Genemuiden een uitbreiding van het bedrijventerrein mogelijk gemaakt. En de gemeenteraad stelde heldere kaders en zoekgebieden vast voor grootschalige opwek van zonne- en windenergie. Samen met maatschappelijke instellingen werkten we aan de aanpak voor Positieve Gezondheid voor al onze inwoners. En met onze inwoners organiseerden we in korte tijd noodopvang voor honderden Oekraïners en asielzoekers.

Overschot naar 2023 en Algemene Reserve

Onder aan de streep hield de gemeente vorig jaar € 4,7 miljoen over, zo blijkt uit de Jkadernaarrekening van 2022. “We kregen meer inkomsten van het Rijk en uit belastingen, leges en pachtopbrengsten”, legt Slingerland uit. “Bovendien werd voor € 2,9 miljoen aan werkzaamheden nog niet uitgevoerd. We stelden wegwerkzaamheden uit om dit in een logische samenhang met nieuwe verkeersprojecten op te pakken en vanwege de stikstofproblematiek. Verder loopt de uitvoering van de energietoeslag door in 2023. En de in 2022 vastgestelde uitvoeringsagenda voor klimaatadaptatie start pas dit jaar. Het grootste deel van dit overschot schuiven we door naar 2023. De rest gaat naar de Algemene Reserve.”

De gemeente eindigt 2023 met een min van € 282.000. “De inflatie is nog steeds hoog”, legt Slingerland uit. “Ook de personeelskosten stijgen. Dat komt door een nieuwe cao en doordat we nieuwe medewerkers moeten aantrekken om alle taken uit te voeren. Die kosten lopen daarna door. 2024 starten we al met een tekort.”

Volgend jaar investeert de gemeente opnieuw in nieuwe medewerkers. “Daarmee pakken we knelpunten in de bedrijfsvoering aan en houden we de goede basis van onze juridische kwaliteitszorg in de afgelopen jaren op peil”, aldus de wethouder. “Het tekort dat in 2024 ontstaat, kunnen we dekken uit onze financiële buffer.” 

Rijk geeft geen duidelijkheid over toekomst

Ook in de jaren daarna wisselt Zwartewaterland overschotten en tekorten af, zo staat in de Zomernota en Kadernota. Dit komt doordat externe omstandigheden de toekomst onvoorspelbaarder maken. In 2025 is er nog wel een overschot van € 1,4 miljoen. Vanaf 2026 is er grote onzekerheid over de bijdrage van het Rijk, vertelt de wethouder. “Het Rijk wil dan overstappen op een ander financieringssysteem voor gemeenten, maar het is nog niet duidelijk hoe dit er precies uit gaat zien. In 2026 blijven we nog in de plus, maar we zien hierdoor wel de inkomsten dalen. En het jaar 2027 is daardoor niet sluitend. Een probleem dat bij veel gemeenten speelt.”

Ook internationale en maatschappelijke ontwikkelingen zorgen voor uitdagingen. “We hebben te maken met verschillende crises tegelijkertijd. “Hoge energieprijzen, woningtekort, toenemende toestroom van vluchtelingen, verduurzaming van de landbouw en onrust in de samenleving over al deze zaken”, somt de wethouder op. “Dat raakt natuurlijk ook onze inwoners en daarover maken wij ons zorgen. We willen dan ook als gemeente blijven investeren in het contact met de samenleving en herstel van vertrouwen.”

De gemeenteraad bespreekt de Jaarrekening 2022 op 22 juni en de Zomernota 2023 en de Kadernota 2024-2027 op 6 juli 2023.